100 год БССР

Калі я пісаў пра святкаванне БНР 100, то заўважыў, што без тэгаў #100БНР і #БНР100 не было б хэштэга #БССР100. Аднак негледзячы на тое, што адзначэнне стагоддзя БССР выглядае, як адказ левых і ўрадавых сіл на святкаванне стогадовага юбілею Беларускай Народнай Рэспублікі, адрозненняў паміж гэтымі святочнымі акцыямі хапае.

1. Святкаванне стагоддзя БНР было прывязана да пэўнай даты: 25 сакавіка; яна была кульмінацыяй. А святкаванне стагоддзя БССР ўяўляе сабой шэраг рознапланавых акцый і мерапрыемстваў, якія толькі часткова прывязаны да самога юбілею: 1 студзеня 2019 г., але пачынаюцца раней і цягнуцца пазней. Прычым сам юбілей кульмінацыяй не быў: можа таму, што прыпаў на Новы год.
2. Святкаванне БНР 100 прывязана да даты абвяшчэння незалежнасці Беларусі, а дата БССР 100 -- гэта дзень абвяшчэння Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусь як часткі Расіі, з якой ССРБ (пазней БССР) выйшла толькі праз месяц. Таму прывязка менавіта гэтай даты да станаўлення беларускай дзяржаўнасці даволі спрэчна.
3. Цікаўнасць да святкавання стагоддзя ССРБ-БССР абмяжоўваецца пераважна камуністамі і сацыялістамі, частка з якіх падтрымлівае ўладу, а частка знаходзіцца ў апазіцыі. Для многіх урадавых структур гэта проста яшчэ адна падзея, якую можна "аптушыць" канцэртам, лекцыяй, інфармацыйнай гадзінай ці выставай. БНР 100 святкавалі людзі розных палітычных поглядаў.

Ну, цяпер, як гаворыцца ў старым анекдоце, будуць слайды. З маімі тлумачэннямі.

Такі малюнак з тэгам #БССР100 запусцілі беларускія левыя з 25 сакавіка 2018 г. Можна заўважыць надпісы беларускай мовай арфаграфіі часоў абвяшчэння БССР. Сам хэштег з'явіўся раней. Заўважаў паведамленні з ім, зробленыя ў лютым 2018 г.

А гэты транспарант павесілі ў снежні 2018 г на скрыжаванні вул. Акадэмічнай і пр. Незалежнасці ў Мінску. Яркасць колераў -- гэта мая апрацоўка ў FastStone. Здымак Андрэя Берастоўскага. Такія транспаранты маглі павесіць і на іншых магістральных праспектах горада. Здаецца, бачыў такі на пр. Пераможцаў.

Стэнд каля станцыі метро "Маскоўская" побач з "Беларусьфільмам" Канец снежня 2018 г. Здымак А. Берастоўскага
Гэта ўсё, што я знайшоў у Мінску наконт стагоддзя БССР.

Вось такі каляндар у электронным выглядзе бясплатна распаўсюджваюць беларускія левыя. Выява на красавік 2019 г.

Адзінае знойдзенае мной віншаванне са стагоддзем ССРБ/БССР у навагоднюю ноч 2019 г. Скрыншот у Facebook

29 снежня 2018 г. 2 прадстаўнікі КПРФ прыехалі ў мінскі музей Вялікай Айчыннай вайны на канцэрт прысвечаны стагоддзю ўтварэння Кампартыі Беларусі. Гэта была адна з падзей, да якой прывязалі стагоддзе БССР. Сярод іншых 100 год камсамолу, 101 Кастрычніцкай рэвалюцыі. Скрыншот УКантакце.

29 снежня 2018 г. Чавускі музей. Актывісты БРСМ, супрацоўнікі музея і пісьменнік Салаўцоў чытаюць лекцыі на тэму БССР 100. Скрыншот УКантакце.

Скрыншот Укантакце: серыя тэлеканала АНТ пра Васіля Быкава, як аднаго з выбітных дзячоў Савецкай Беларусі. Серыял "100 год БССР" (на рускай мове).

Серыя экскурсаў у гісторыю ўтварэння ССРБ/БССР ад БРСМ.

З гэтай жа серыі УКантакце з'явіўся скан тэкста тэлеграмы Сталіна 28.12.18 наконт планаў утварэння Савецкай Беларусі. Крыніца не высвятлена.


#БРСМ #МолодежьМстиславщины #БССР100-лет Единый день информирования для учащихся в рамках "Образование БССР": от истории к современности». Педагог – организатор, классные руководители провели в оздоровительном лагере с дневным пребыванием в период зимних каникул мероприятий, посвященных 100-летию со дня образования Белорусской Советской Социалистической Республики среди учащихся ГУО "Гимназия г.Мстиславя"
А гэта ўжо мая копія з паста  ад 3 студзеня 2019 г. Укантакце і Аднакласніках. Тэкст аднолькавы, нават памылка ў слове "Мстиславля" захавалася нязменнай.

Акрамя гэтага, у Ленінскай бібліятэцы Гомеля праходзіць кніжная выстава з 8.01 па 8.02.2019, прысвечаная стагоддзю БССР і анеалагічная выстава з 2.01 па 2.02 праходзіць у Мінскім абласным краязнаўчым музеі. Можна ўзгадаць і акцыю ускладання кветак на магілу аднаго з першых лідараў Савецкай Беларусі Чарвякова на Вайсковых могілках мінскімі камуністамі 4.01.2019. Нарэшце ёсць мінімум 2 адмысловыя групы ў сацсетках святкавання БССР 100: "ССРБ100 | Первая республика день за днём" Укантакце, (створана 7 студзеня 2019) і "БССР100" ў Аднакласніках (створана 7 красавіка 2018 г., на 10 студзеня 2019 там 2 ўдзельнікі і 4 запісы, апошні -- ад 12 красавіка). Калі старт-ап у Аднакласніках заціх задоўга да 1 студзеня 2019 г, то група ССРБ100 нядрэнна раскруцілася: практычна штодзень з'яўляюцца пасты з серыі "гісторыя без купюр", прысвечаныя першым месяцам існавання Савецкай Беларусі. Гэтыя заўвагі прывязаны да гістарычных матэрыялаў і сайта https://ssrb100.info/ іх праглядаюць ад некалькі дзясяткаў да некалькіх соцень карыстальнікаў УКантакце... Гэтая ж група мае свой канал у Telegram.

Можна яшчэ ўзгадаць пра акцыю "Зроблена ў Беларусі", сутнасць якой у тым, каб рабіць сэлфі на фоне аб'ектаў, звязаных с гісторыяй БССР. Гэта сваеасблівы адказ левых на акцыю "Сэлфі незалежнасці", прысвечаную святкаванню БНР 100...

***
Як бачым, калі гаворка ідзе пра дзяржаўныя структуры, то ёсць тэндэнцыя "аптушыць" мерапрыемствы згодна інструкцыям вышэйшых інстанцый. У левых партый больш энтузіязма, магчыма праз хэштэгі і акцыі ў сацыяльных сетках яны імкнуцца пашырыць свой уплыў на маладое пакаленне. Аднак, я не думаю, што само карыстанне сацсеткамі як сродкам масавай інфармацыі робіць пазіцыю "бацькоў" прывабней пакаленню іх "дзяцей". Часткова, гэта звязана з тым, што беларуская моладзь пераважна мае іншыя каштоўнасці і погляды, чым іх бацькі. Таксама магла мець месца памылковая думка, што вывучэнне гісторыі развівае патрыятызм, значыць, знаёмства з фактамі гісторыі БНР і БССР дапаможа карыстальнікам сацсетак стаць патрыётамі Беларусі ў большай ступені.

Аднак у святкавання стагоддзяў БНР і БССР ёсць адна важная адметнасць. Гэтыя падзеі далі нагоду разважаць над фактамі беларускай гісторыі. І нават калі прыхільнікі аднаго лагера імкнуліся ігнараваць свята другога, ім прыйшлося мець некаторую палеміку праз электронныя рэсурсы, і самыя розныя людзі, звычайна абыякавыя да гісторыі, звярнулі ўвагу на падзеі мінулага сваёй краіны.

Дадаткова:

Раніцай 1 студзеня 2019 года я прагуляўся па сваім мікрараёне Усход-1 і зрабіў некалькі нататкаў на відэа. Сярод іншага я паднімаў пытанне: Ці святкавалі жыхары нашага мікрараёна стагодддзе БССР у навагоднюю ноч?