13.01.2025

Песні з малавядомай гісторыяй

 Аднойчы я падымаў тэму песен, сэнс якіх разумеюць няправільна. Гэта тэма зноў мае свой нестандартны працяг. У гэты раз гаворка пойдзе пра 2 песні, з якімі звязаны пэўны кантэкст або гісторыя, вядомая далёка не кожнаму слухачу. Вядома, ёсць людзі, якім я Амерыку не адкрыю, але хапае тых, хто (як і я раней) памыляўся адносна гэтых музычных твораў.

Персанажы Б. Маісеева і Л. Гурчанкі ехалі 10 год у Пецярбург/Ленінград?


У песні "Пецярбург-Ленінград" герой і гераіня сюжэта паехалі ў Пецярбург, а прыехалі ў Ленінград. Доўгі час я лічыў, што песня ўтрымлівае гістарычны ляп, падобны на памылку ў песні групы "Любэ" пра Аляску, якую быццам прадала Кацярына ІІ (насамрэч не яна). Справа ў тым, што з 18 жніўня 1914 г. Пецярбург называўся Петраградам, а з 26 студзеня 1924 г. па 6 верасня 1991 г. Ленінградам. Атрымоўваецца, што дарога ў горад на Няве павінна была заняць у мужчыны і жанчыны каля 10 год. Таму песня выклікала ў мяне ўсмешку: героі-тармазы. Мяркую, не я адзін такі наглядальны, хоць не сустракаў, каб пра гэту недарэчнасць з назвамі горада пісаў хтосьці яшчэ.

У сталыя  гады я даведаўся, што справа ў іншым: пажылыя людзі едуць у сучасны горад (Пецярбург), але вяртаюцца ў горад сваёй маладосці (Ленінград). Увесь сюжэт пра мінулае, аб якім крыху шкадуюць два чалавекі, але разумеюць, што яно засталося толькі ў іх сэрцы. І, бясспрэчна, што Гурчанка і Маісееў (як бы хто да іх ні ставіўся асабіста) выдатна выканалі свае ролі, перадаўшы не толькі словы, але і дух песні сваім артыстызмам...

Чарка на пасашок (не) народная творчасць


Папулярная беларуская песня "Чарка на пасашок" выглядае, як спадчына народнага фальклору, але не з'яўляецца ў строгім сэнсе народнай творчасцю. У адрозненні ад не менш вядомай "Купалінкі", якая была перапрацоўкай народнай творчасці М. Чаротам і інш., "Чарка" з'яўляецца 100% сучаснай аўтарскай песняй. Яе тэкст напісаў паэт Аляксандр Лягчылаў, а ў 1998 г. кампазітар Аляксандр Балотнік зрабіў з яе песню. Гэта інфармацыя ніколі не хавалася ад шырокага доступу, але сама песня, і манера яе выканання ансамблем "Бяседа" рабіла ўражанне чагосьці старога, адвечнага. Магчыма таму хтосьці і ўспрымае песню як рэмікс народнага фальклору. А гэта ўжо вядзе нас да іншай тэмы: харошыя беларускія песні бываюць не толькі пра нешта мінулае ці сялянскае. І на выпадак чытання майго блога нервовымі людзьмі дадам напрыканцы: празмернае ўжыванне алкаголю шкодзіць здароўю.

31.12.2024

Вот и 2024 прошел...

 


Если попытаться вспомнить что особенного было в 2024 г., то почему-то в первую очередь в голову приходит аномальная жара и экологические проблемы. Зима была особенно теплой, 1 апреля стояла летняя погода, летом пришли штормовые ветры и ушли, забрав человеческие жизни, сентябрь практически стал 4-м летним месяцем. И сейчас в последний день декабря на улице сырая осенняя погода и ни грамма снега. (Вчера даже довелось на велосипеде съездить)

Из прочего выделил бы вот что:

Сеть магазинов "Остров чистоты и вкуса" разорилась окончательно. На фото магазин на Независимости 143/1 в Минске 11 июля 2024 г. Объявление утверждает о временном закрытии по техническим причинам, но теперь там работают их конкуренты. 

Сортировка мусора в столице стала другой с мая: теперь пластик, стекло и бумагу надлежит кидать в один контейнер.

Локально в плане переработки отходов на небольшое время выделился магазин "Соседи" на Калиновского 66А

Некоторое время в углу магазина стоял такой ящик для сбора упаковок из-под чипсов. Поздним летом я его увидел впервые, а где-то осенью его убрали насовсем. В любом случае, с учетом нынешней экологической обстановки это хоть какой-то сдвиг к лучшему, пусть даже временный.

В Беларуси разработали логотип национального знака качества, а некоторые популярные блогеры стали писать о достижениях экономики и событиях внутренней политики РБ в стиле близком госСМИ. Ранее эти блогеры писали в стиле 3-х Т: тренды, тусовки, туризм.

В стране закрылись несколько языковых школ, курсов и прекратили свою работу еще несколько частных вузов.

В этом году было помиловано более ста человек, осужденных по антиэкстремистским законам, но при этом продолжились осуждения новых людей по этим же обстоятельствам, в их число попал и мой однокурсник, историк Игорь Мельников, который дал интервью СМИ, позднее признанном экстремистским.

Что касается меня, то в основном моя работа в блоге была связана с урбанистикой, но могу выделить пост, который я впервые написал на французском языке без помощи извне. Дело в том, что я могу без проблем читать и переводить с этого языка, могу общаться на нем с некоторыми трудностями, но на широкий спектр тем, а вот писать на нем мне сложнее всего. Поэтому это было своего рода вызовом самому себе :)

Главное, мне удалось остаться собой несмотря ни на что. И есть еще несколько проектов, которые хочу сделать или доработать.

Источник 1-й иллюстрации в коллаже тут.

22.12.2024

Вуліцы Мінска, назвы якіх звязаны не з тым, што многія думаюць

 У Мінску ёсць некалькі маленькіх вуліц, паходжанне назвы якіх могуць камусьці здавацца не тым, што ёсць насамрэч. Спецыялісты па гісторыі Мінска ведаюць пра што я пішу, але мой блог чытаюць не толькі спецы. А спецыялістам могуць быць цікавымі свежыя фоткі гэтых вуліц.

Вуліца Караткевіча

Побач з "Мінск-Светам" знаходзіцца вуліца не звязаная з выбітным беларускім пісьменнікам.

Від на вуліцу з боку скрыжавання з Аэрадромнай і Чкалава.

На доме 2 мемарыяльная таблічка, дзе прама гаворыцца, што вуліца названа ў гонар мінскага падпольшчыка часоў Вялікай Айчыннай вайны Дзмітрыя Караткевіча.

Дом 4 з'яўляецца культурна-гістарычнай каштоўнасцю, бо адносіцца да комплексу будынкаў першага аэравакзала беларускай сталіцы (1920-1930 гг.)

Дом 8 таксама мясцовая славутасць: мемарыяльны знак на яго сцяне нагадвае, што тут у 1946-48 гг. жыў Васіль Сцяпанавіч Паўзуноў, заслужаны пілот СССР і герой сацыялістычнай працы, які кіраваў палётамі ў суседнім аэрапорце "Мінск-1".

Дом 8А вылучаецца незвычайнымі формамі афармлення фасада. Увогуле гэта элемент навізны на старой вуліцы.

Незвычайна і афармленне даху дома 7.  Справа на заднім плане можна ўбачыць дом 7А з крэатыўнай афарбоўкай фасада.

Дом 12 праходзіць рэканструкцыю фасада.

А ў доме 11 незвычайна аформлены вышак на даху і назіраецца разнастайнасць форм аконных праёмаў.

Дарэчы, каб адзначыць у мінскай тапаніміцы памяць пісьменніка Уладзіміра Караткевіча зусім неабавязкова пазбавіць памяці яго аднафамільца часоў ВАВ. Большасць гарадскіх вуліц, якія названы ў гонар пэўных людзей, называюць па прозвішчу адпаведнай асобы: вул. Мележа, Сыракомлі... Але ў Мінску ёсць вуліца Леаніда Бяды, якую ніколі афіцыйна не называюць проста "вуліца Бяды", відавочна, каб не было блытаніны: "якой яшчэ бяды?" Аналагічна можна было б мець вуліцы Дзмітрыя Караткевіча і Уладзіміра Караткевіча ў адным горадзе з канкрэтызацыяй пры дапамозе ўзгадвання не толькі прозвішча, але і імя адпаведнай выбітной асобы.

Лістапад 2024 г.

Вуліца 3 верасня

Нягледзячы на асацыяцыі з днём Шуфуцінскага да песні пра 3 верасня назва вуліцы не мае дачынення. Вуліца названа ў гонара дня перамогі ў Другой сусветнай вайне.

Пачатак вуліцы. Від на скрыжаванне з 1-м Загарадным завулкам.



Дамы 1 і 3.

Адразу пасля скрыжавання з Пінскай вуліцай на цотным баку пачынаецца сядзібная забудова, якую многія асацыююць з гэтай вуліцай...

... але насупраць гэтай забудовы стаіць шматпавярховы дом дзелавога прызначэння.

Дом 14 у гульне святла і ценю. Дарэчы яго фасад мае некалькі цікавых элементаў аздаблення.

Суседні дом, які тэхнічна адносіцца да вул. Гусоўскага, таксама патрапіў у гульню святла і ценю.

Каля дома 14 можна ўбачыць калонку для вады, здаецца адзіную не нумараваную ў гэтым раёне.

За скрыжаваннем з вул. Гусоўскага пачынаецца толькі прыватны сектар па абодва бакі вуліцы.

Сядзібны Мінск і стыхійныя паркоўкі.

Здаецца, менавіта гэты сціплы дом выкарыстоўваюць ў інтэрнэт-мемах у пра вуліцу імя песні Шуфуцінскага.

Цікавы момант я заўважыў менавіта на вуліцы 3 верасня: мясцовы "аўтапарк" часта ўключае ў сябе электрамабілі. Увогуле, у апошнія гады сустрэць 2, а то і 3 электракары ў адным месцы ў Мінску - не дзіва, але ў раёнах сядзібных забудоў машына з электрарухавіком можа мець сваю перавагу: яе можна зараджаць у сваім гаражы. Не ведаю колькі плацяць за электрычнасць жыхары прыватных дамоў, але ёсць магчымасць, што такім чынам уласны электратранспапрт абыходзіцца значна танней за машыны з рухавіком унутранага згарання.

Таксама архітэктурнае афармленне дамоў, як і ў іншых прыватных сектарах, радуе вока сваёй разнастайнасцю.

На няцотным баку хтосьці упрыгожыў свае аканіцы кветкамі.


Дом 21, дзе фірма "Блэк рум" праводзіць квесты і мае сваю музейную экспазіцыю, здаецца, адзіны, дзе адрас пазначаны на рускай мове.

Апошні дом на цотным баку вуліцы выглядае даволі сціпла...

А насупраць сціплай хаткі вуліцу 3 верасня завяршае вось такі церамок.

Скрыжаванне вул. 3 верасня з 4-м Загарадным завулкам.

На гэтым скрыжаванні я ўпершыню ўбачыў нумараваную калонку для вады. Гэта - № 162. Спачатку я думаў, што гэта асаблівасць квартала вакол вуліцы 3 верасня, але  наступная мая паездка паказала, што нумаруюць і іншыя калонкі ў раёнах сядзібнай забудовы сталіцы.

Снежань 2024 г.

Партызанская вуліца

Некаторыя даследчыкі гісторыі Мінска звярнулі ўвагу на факт, што назва гэтай вуліцы звязана не з Вялікай Айчыннай вайной, а з тым, што ў постсавецкай гістарыяграфіі вядома як савецка-польская вайна  (1919-21 гг.). Паводле шэрагу дадзеных, вуліцу назвалі ў гонар партызан вёсак Козырава, Сеніца і Калядзічы, якія ваявалі супраць палякаў у канцы 1919 г. - пачатку 1920 г., былі выкрыты польскай дыфензівай і растраляны. Праўда, падчас Вялікай Айчыннай у раёне Партызанскай вуліцы дзейнічалі падпольшчыкі і недалёк ад гэтай вуліцы стаіць помнік выбітным падпольшчыкам братам Санько, а таксама знаходзяцца Козыраўскія могілкі, дзе яны пахаваны. Аднак вуліца прысвечана партызанам часоў стогадовай, а не васьмідзесяцігадовай даўніны.

Школа № 54 на скрыжаванні вул. Сонечнай і Партызанскай.

А па другі бок вуліцы - цотныя дамы сядзібнай забудовы Партызанскай вуліцы.

Каля дома 2 стаіць нумараваная калонка для вады. Праз поўгадзіны я ўбачыў як хлопец-падлетак з аднаго з суседніх дамоў набіраў ваду ў ведра і нёс дамоў.

У гэтым доме гаспадары тапілі печку і пах дыму ствараў уражанне, што з горада я патрапіў у вёску ці маленькі гарадок.


Прыватны сектар стаіць на фоне хамарачосаў "Мінск-Света", паміж гэтымі дзвюма рэаліямі майго горада ляжыць чыгунка і яшчэ пару вуліц.

Сучасныя шматпавярховыя дамы на няцотным баку вуліцы адносяцца да суседніх вуліц: Аўрораўскай і Балтыйскай.

Сядзібная забудова перарываецца невялікім паркам для выгула сабак. У разрыў забудовы трапляецца канструкцыя па-над чыгуначным палатном.
На першы погляд здаецца, што гаспадары ляпілі плот з таго, што было пад рукой, але квартал дажывае свае апошнія гады, і яго жыхары відавочна імкнуцца да мінімалізму.

З боку школы №54 наадварот уздоўж дарогі пасадзілі дрэвы, як унёсак у будучую прыгажосць вуліцы. Спадзяюся, што тут будзе шумець ліства :)

Праз скрыжаванне з Аўрораўскай

Каля скрыжавання з Балтыйскай вул. прыватны сектар выглядае закінутым.

Скрыжаванне з вуліцай Балтыйскай. І яшчэ адна пітная калонка.

Нягледзячы на вонкавую закінутасць прыватнага сектара паміж Аўрораўскай і Балтыйскай, там ёсць руплівыя гаспадары. Так хтосьці абараняе маладыя дрэвы ад грызуноў.

А гаспадары дома 22 пазначылі свой адрас на беларускай мове, надрукаваўшы яго на прынтары і і прымацаваўшы ў файле на дзвярах. Рэспект за мову і крэатыўны падыход!

Дамы 26-32 абнесены зялёнай сеткай. Відавочна хутка тут будуць хмарачосы "Мінск-Свету" і можа быць Партызанская вуліца знікне, як і іншыя вулачкі ля старога аэрапорта, праглынутыя новым кварталам.

Скрыжаванне з Барадзінскай вуліцай. У кадр патрапіў пункт збору другаснай сыравіны, куды час ад часу ідуць "паломнікі" са слядамі ўжывання алкаголю на твары.

Від на Партызанскую з боку скрыжавання з Барадзінскай. 

Камусьці можа быць не даспадобы 18 фотак малавядомай вуліцы ў дэпрэсіўнае снежаньскае надвор'е. Але яны могуць стацца апошнім напамінам пра вуліцу і квартал, якія могуць знікнуць у бліжэйшыя гады. Безумоўна, сонечны снежань на вуліцы 3 верасня можа сабраць больш падабаек, чым туманны і пахмурны канец года на Партызанскай. Але і ў такое надвор'е ёсць свая рамантыка сядзець у доме каля печкі, глядзець на надвор'е за акном і слухаць цягнікі на чыгунцы пад каву ці чай. Або ўяўляць сабе як гэта робяць гаспадары :)

Таксама апошнія 2 вуліцы паказалі які бясснежны стаў снежань за апошнія 20 год.

Снежань 2024 г.

Калі не пазначана інакш, усе фотаздымкі зроблены А. Берастоўскім

Избранное сообщение

Іван Шамякін. Першы генерал

 На прасторах сусветнай павуціны ёсць малавядомае апавяданне Івана Шамякіна "Першы генерал", якое варта прачытаць многім. Акрамя м...